Verderop in deze nieuwsbrief vind je de samenvatting van de derde werksessie op thema. Maar eerst willen we jullie allemaal uitnodigen voor de #YouToo? webinar. Meld je aan, luister mee, stel je vragen en leer van elkaar.
We zijn niets zonder jullie als ons netwerk in het werkveld, dus we zouden jullie willen vragen je collega’s en andere geïnteresseerden mee te nemen of deze uitnodiging naar hen door te sturen. Alvast bedankt en hopelijk tot de 20ste!
#YouToo? Webinar
De drempel voor slachtoffers van seksueel misbruik om hulp te vragen moet omlaag. Met het project #YOUTOO? werken wij, social designers Anne Ligtenberg en Mats Horbach, samen met hulporganisatie Blauwe Maan om de kunde van hulpverleners te vergroten om seksueel misbruik bespreekbaar te maken. Hiervoor zetten wij de collectieve kennis van slachtoffers, ervaringsdeskundigen en ervaren hulpverleners in die we ophalen in multidisciplinaire rondetafelgesprekken.
Kijk en luister mee tijdens de webinar #YouToo? naar zo’n rondetafelgesprek. Onder moderatie van Anne Ligtenberg gaan verschillende hulpverleners, ervaringsdeskundigen en mensen met ervaring met elkaar in gesprek over welke aspecten en adviezen belangrijk zijn om toe te passen rond het gesprek over seksueel misbruik. Het blijft een onderwerp dat we onbewust moeilijk vinden om aan te raken. Veel mensen voelen ongemak en onzekerheid, daarom gaan we opzoek naar houvast en naar tools die voor iedereen makkelijk te gebruiken zijn.
Hiermee lossen we natuurlijk niet alle problematiek op, maar hoe meer we met elkaar voer het onderwerp praten hoe groter de kans is dat we collectief de slachtoffers kunnen helpen om eerder en betere hulp te vinden.
Leer van de ervaringen van mensen uit het veld en woon de webinar bij op:
Woensdag 20 oktober van 10:00 – 11:30
De webinar is te volgen via Zoom met de volgende link:
https://us02web.zoom.us/j/89499840638?pwd=WlJzQ21PaWd0SXg0M3lqTHRhQWhKdz09
We zouden je willen vragen om je aanwezigheid aan te melden door een mail te sturen naar info@anneligtenberg.nl en vermeld hierbij je functie en je motivatie om aan de webinar deel te nemen. Dan hebben wij een beeld van het publiek om eventueel het gesprek naar interesse te sturen.
Agenda webinar #YouToo?
10:00 Introductie #YouToo? door Anne Ligtenberg
10:10 Introductie Blauwe Maan door Nina Huisman
10:15 Voorstelronde sprekers
10:20 Rondetafelgesprek
11:05 Vragen uit het publiek
11:25 Afsluiting
Samenvatting werksessie - 16 september 2021
Deelnemers:
Hulpverlener Blauwe Maan, Ervaringsdeskundig therapeut, Ervaringsdeskundige, Partner van slachtoffer van seksueel misbruik, Hulpverlener, Medewerker Slachtofferhulp Nederland
De besproken situaties:
‘Waar rekening mee te houden bij het doorverwijzen’
Waar verwijs je een cliënt naar door en hoe bereid je diegene daarop voor, want als verloskundige, zorgmedewerkers, huisarts, verslavingscoach of een van de vele beroepen die in aanraking komen met slachtoffers van seksueel geweld ben jij niet de persoon die deze thematiek bij een cliënt gaat oplossen. Daarnaast kan het een gevoelige kwestie zijn zowel voor de hulpverlener als voor de cliënt. Waar kan je allemaal rekening mee houden en welke vragen zijn goed om te stellen?
‘Hoe later terug te komen op het onderwerp seksueel misbruik’
Veel mensen met ervaring geven aan het prettig te vinden als een hulpverlener na een periode zelfstandig terugkomt op wat voor een rol het seksuele geweld, en de emoties die daarbij komen kijken, nu een rol spelen, maar uit de praktijk blijkt dit een zeldzaamheid. Hoe in te spelen op deze verwachting of hoe te communiceren wat er verwacht kan worden.
Het gesprek:
Anne: Ik zou willen beginnen met het thema: Hoe later terug te komen op het onderwerp seksueel misbruik.
Hulpverlener Blauwe Maan: Een huisarts ziet een cliënt regelmatig voor vanalles. De huisarts zou kunnen voorstellen: ‘Goh, vind je het fijn als ik er af en toe naar vraag? Ik ben geïnteresseerd in hoe het met je vergaat.’ Dan kan de cliënt zeggen of zij/hij er nu over wil praten of niet. Je laat betrokkenheid zien en je geeft de cliënt de vrijheid om erover te praten wanneer het voor diegene goed voelt.
Anne: Aangeven ik blijf graag betrokken. Waarom gebeurt dit zo weinig?
Ervaringsdeskundig therapeut: Niemand praat graag over seksueel misbruik. Mensen zijn blij als het er uit is, maar dan moeten we ook snel verder gaan.
Hulpverlener: Als ik naar mezelf kijk is het ook een verlegenheid en de gedachte wat doe ik mezelf aan als ik er weer over begin.
Anne: Zou de verlegenheid er ook in kunnen zitten dat mensen het moment van seksueel misbruik bespreken eng vinden, maar eigenlijk vraag je hoe het nu met iemand gaat. De vraag stellen hoeft minder confronterend te zijn dan specifiek over dat moment te spreken.
Hulpverlener Blauwe Maan: Ja dat is het vooral en je geeft de ander de mogelijkheid om er wel of niet er over te praten.
Anne: Hoe vraag je er naar en geef je de ander de ruimte om er niet over te hoeven praten als dat het moment er niet voor is?
Ervaringsdeskundige: Ik merk dat er schaamte opspeelt en cliënten weg gaan als je er over begint en ze er nog niet klaar voor zijn. Ik praat daarom juist over mezelf om ruimte te maken voor de ander.
Anne: Wat als iemand er niet over wilt praten wat doe ik dan?
Hulpverlener Blauwe Maan: Ik zou de vraag stellen wat maakt het dat je het moeilijk vindt om erover te praten hoe het met jou gaat op dat gebied. Vaak komt er dan een gesprek los over dingen die spelen. Ik ga dan bijvoorbeeld vertellen over de verschillende gevolgen van seksueel misbruik. Dat biedt ze handvatten. ‘Hee, daar heb ik ook last van.’
Het is belangrijk de de vraag soms minder confronterend maken door wat algemeen erover te praten. Een directe vraag over seksueel misbruik kan ook bedreigend zijn.
Hulpverlener: Ik ben heel blij met wat nu wordt aangereikt. Ik merk dat ik eigenlijk maar een paar stappen heb gezet op de weg naar openheid naar slachtoffers. Ik herken wel iets. Ik heb nooit met seksueel geweld te maken gehad, maar ik ben wel gepest op school. Wat ik spannend vind dat is: Wat als ik dichtklap of het te spannend vindt?
Ik zou denk ik zeggen tegen een cliënt: “Sorry dat ik er nu over begin, maar ik wil graag weten hoe het met je gaat. Als je er nu niet over wil praten dan mag het ook een andere keer.”
Ervaringsdeskundige: Dat is heel waardevol wat je zegt. Mijn broer heeft ook een jaar lang aangegeven: “Als er wat is, bel me. Ik ben er voor je.” Dat alleen al heeft mij toen heel erg geholpen.
Hij heeft zich jaren schuldig gevoeld dat hij niet eerder er iets aan heeft gedaan. Ik zei hem: “Ik was er toen nog niet aan toe. Op het moment dat ik er klaar voor was heb ik je gebeld en toen was je er voor me.”
Mijn broer is ook slachtoffer van mijn ellende geweest. Als je ziet dat iemand het moeilijk heeft moet je ook maar het lef hebben om er naar toe te stappen en te vragen hoe het gaat.
Anne: Zo oordeelloos mogelijk vragen stellen en af en toe vragen waarom het voor diegene ingewikkeld is om te antwoorden.
We gaan voorzichtig terug naar eerste thema, waar rekening meer te houden met doorverwijzen. Het is een precair moment en dan moet je zoeken naar een goede plek waar iemand naartoe gestuurd kan worden om geholpen te worden.
Hulpverlener: Ik zou bezorgd zijn omdat ik de sociale kaart niet goed ken. Ik weet niet of diegene goed ontvangen wordt, want het is een heel kwetsbaar iemand.
Ervaringsdeskundig therapeut: Er is op het gebied van seksueel trauma heel weinig aanbod. In de GGZ gaat het soms goed, maar vaak niet omdat ze gaan diagnosticeren. Het is heel lastig waar je naartoe moet doorverwijzen. Het is echt zoeken.
Hulpverlener Blauwe Maan: Als cliënten praten over psychologen die goed waren bevallen dan schrijf ik die op. Ik ga met cliënten mee naar de eerste gesprekken met hulpverleners voor een warme overdracht. Als mensen het heel moeilijk hebben en ze het gevoel hebben dat ze afgewezen worden door ons, vraag ik: “Wat heb je nodig om over te stappen?” Dan kan ik daarmee helpen.
Partner van slachtoffer van seksueel misbruik: Wat me opvalt is dat de omgeving er niet bij wordt betrokken. Een vertrouwenspartner, een vriendin, een familiecoach zorgt dat het gesprek makkelijker wordt gemaakt. Je deelt dan als hulpverlener de verantwoordelijkheid. De meeste tijd is de slachtoffer thuis en gebeurt de heling het meest met de mensen om hen heen.
Anne: Het is dus belangrijk te checken wat de thuissituatie is. Heb je mensen waar je mee kan praten en die er voor je zijn?
Partner van slachtoffer van seksueel misbruik: Het is zo’n heftig onderwerp, vraag dat ze de volgende keer een vertrouwenspersoon meenemen. We moeten de zorg opschalen naar eigen omgeving om een veilige situatie te creëren.
Ervaringsdeskundig therapeut: Ik bied mijn cliënten aan dat ze iemand mee mogen nemen, maar die nemen nooit een partner mee. Mijn therapeut heeft ook een keer gezegd dat ik mijn man een keer moest nemen. Vijf jaar later ging hij pas mee. Wat ik doe met mijn cliënten is over hun omgeving praten. De context van iemand is heel belangrijk.
Hulpverlener Blauwe Maan: Het is niet zo dat we partners of ouders niet bij betrekken, maar we merken dat ook veel slachtoffers heel erg alleen staan. Ik heb een cliënt die thuis niets had verteld omdat ze bang was dat haar ouders zouden gaan scheiden. We hebben een jaar lang er naartoe gewerkt om het te vertellen aan haar ouders. Het gezin staat volledig achter haar, maar de rest van de familie is wel uit elkaar gevallen.
Het is van belang om de omgeving erbij te betrekken. Als je nooit grenzen aangeeft dan schrikt je partner zich rot als je opeens grens aangeeft. Dus een partner moet weten waar je aan werkt in je therapie zodat ze goed kunnen ondersteunen.
Ervaringsdeskundig therapeut: Het is heel mooi als een partner kan meedenken. Ik heb een partnergroep gedraaid. Partners gaan ook een hele worsteling door. Het kan mooi zijn als ze meegaan, maar omdat ze ook met hun eigen proces bezig zijn kan het ook in de weg zitten.
Hulpverlener Blauwe Maan: We hebben ervaringsdeskundigen die bij ons werken. Soms wil een cliënt een ervaringsdeskundige er bij hebben. Dat kan voor een cliënt veiliger voelen, omdat er iemand bij zit die precies weet waar ze over praten.
Anne: Zo vroeg mogelijk het gesprek bij meerdere mensen introduceren, actief mensen erbij zoeken die in gesprek zijn met de cliënt om alle andere uren van de week steun te hebben.
Afronding
Dit is een samenvatting van wat er in deze werksessie besproken is. Onze dank gaat uit naar de deelnemers die openhartig hun ervaring en kennis delen.
Vanavond houden we nog één werksessie. Wil je deelnemen aan deze sessies? Laat het ons weten door een mail te sturen aan info@anneligtenberg.nl
Donderdag 30 september 18:30 - 20:00
‘Wat is het effect als je als hulpverlener je emoties toont’ & ‘Hoe het taboe te doorbreken, maar gelijktijdig de regie bij de cliënt te laten’
We kunnen niet genoeg benadrukken dat de diversiteit van input ontzettend belangrijks is. We willen graag leren en zo zorgvuldig mogelijk alle kennis delen. Ken jij iemand die zeker zou moeten weten van dit project? Zou je dan deze nieuwsbrief willen doorsturen?
Heel erg bedankt voor het lezen en we hopen je snel weer te zien.
Groeten,
Anne en Mats